به مناسبت سالروز شهادت متفکر گرانقدر حوزه و دانشگاه، شهيد آيت‌الله دكتر محمد مفتح و گرامی داشت روز وحدت حوزه و دانشگاه، کرسی آزاد اندیشی با موضوع راهکار های وحدت حوزه و دانشگاه در سالن شهید آیت الله دستغیب حرم مطهر برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابراهیم کلانتری، تولیت حرم مطهر در ابتدای این نشست، اظهار کرد: بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی موضوعی بنام ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه مطرح شد، اگر متوجه پیشینه و دلایل این قضیه بشویم، برخی از نظریه های افراطی و تفریطی را در این زمینه می توانیم به کلی پاسخ دهیم و کنار بگذاریم.

این استاد حوزه و دانشگاه گفت: حوزه و دانشگاه، در نظام اسلامی در حقیقت دو منبع قدرت هستند، یعنی زیرساخت هایی که می تواند نظام را در دنیا سربلند کند، به قدرت برساند و دائما در مسیر صحیح خودش به حرکت در بیاورد. همچون دو بال پرواز و دو موتور محرکه برای حرکت کشور به سمت آرمان های بلند انقلاب اسلامی که هدف گذاری شده است.

وی ادامه داد: دانشگاه، به منزله بال علمی کشور است. یکی آرمان های بلند انقلاب این است که به لحاظ علمی به مرزهای دانش جهانی برسیم و از وابستگی خارج بشویم. "اَلعِلمُ سُلطان" اگر انسان علم به دست بیاورد به قدرت می رسد، در غیر اینصورت درجا می زند و سقوط می کند. برای یک کشور هم همینطور هست، یعنی اگر قرار باشد از وابستگی ها نجات پیدا کنیم، باید در حوزه علم و دانش، یک حرکت قوی همه جانبه در کشور رخ بدهد.

تولیت حرم مطهر پیرامون اهمیت حوزه های علمیه گفت: دین و معنویت، قطعا جزو آرمان های بلند نظام انقلاب اسلامی است، ماهیت انقلاب ما یک ماهیت دینی و زادگاه انقلاب اسلامی، دین و اسلام ناب است. آن عامل اصلی که باعث انقلاب اسلامی شد، کشور را به حرکت درآورد، حوزه را به حرکت درآورد و امام را به حرکت در آورد، عامل دین بود.

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، خاطرنشان کرد: یک بخش عمده از آرمان انقلاب اسلامی، رسیدن به قله های معرفت دینی و معنویت اصیل اسلامی و همچنین رسیدن به مرزهای دانش جهانی است. قرار است یک مدلی از آن مدینه فاضله و حکومت ناب اسلامی اینجا به ظهور برسد، لازمه چنین حکومتی، این است که هم نهاد حوزه باید در بهترین ظرفیت و در بهترین شکل به وظایفش عمل کند و هم نهاد دانشگاه. هردو در کنار هم. اگر دانشگاه به عنوان نهاد تولیدکننده علم، در اوج خودش باشد اما بدون دین، همان چیزی می شود که در دنیای جدید وجود دارد و این یعنی سقوط معنوی جامعه. اگر معنویت و مظاهر دین وجود داشته باشد اما در حوزه علم، عقب باشیم، این هم نتیجه اش وابستگی و عقب افتادگی است.

وی با اشاره به جایگاه رفیع علم در اسلام گفت: در دین مبین اسلام، طلب علم یک ارزش والا است، فتح قله های دانش جهانی یک ارزش دینی است که از دل اسلام ناب محمدی(ص) بیرون آمده است. چیزی نیست که انقلاب برای ما درست کرده باشد. پیامبر اکرم صلی اللّه علیه و آله فرمودند: «طلب العلم فريضة علي کل مسلم الا ان الله يجب بغاة العلم؛ طلب علم بر هر انساني واجب است. همانا خداوند علم آموزان را دوست دارد». پس اگر کشور بخواهد به سمت مقاصد اصلی خودش و آرمان های بلند انقلاب اسلامی حرکت کند، باید به علم و دین توجه ویژه داشته باشد و این موضوع همواره مورد تاکید بنیان گذار انقلاب اسلامی امام خمینی(رحمت الله علیه) و همینطور مقام معظم رهبری(مدظله العالی) بوده است.

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی پیرامون  تاریخچه پیدایش دانشگاه در کشور گفت: اگر تاسیس دارالفنون را در سال ۱۲۳۰ به عنوان تولد دانشگاه در ایران بدانیم، به این نکته باید توجه کنیم که دارالفنون دانشگاهی بود که ما از غرب کپی برداری کرده بودیم و اگر مبدا دانشگاه را تاسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳بدانیم، یعنی ۸۳ سال بعد از تاسیس دارالفنون، بازهم طرح تاسیس دانشگاه تهران، از خارج از کشور و آمریکا آورده شد. بنابراین هم دارالفنون و هم دانشگاه تهران، در شکل و محتوا، کپی برداری شده از دانشگاه های غربی قرون ۱۹ و ۲۰ میلادی و کاملا برپایه اصول سکولاریسم بنا شدند.

وی ادامه داد: تاریخ تاسیس دانشگاه در غرب به اواخر قرن۱۱ میلادی برمی گردد یعنی هشتصدسال قبل از تاسیس دانشگاه در ایران، دانشگاه آکسفورد در لندن به عنوان یکی از قدیمی ترین دانشگاه های جهان، در سال ۱۰۹۶ میلادی تأسیس شده است. آن روزی که دانشگاه طبق الگوی غربی در ایران تاسیس شد، سکولاریسم بر جهان غرب حاکم بود و دانشگاه کاملا سکولار بوده است. همان طور که می دانیم در ذات سکولاریسم یک چیز خیلی روشنی وجود دارد و آن کنار گذاشتن و ضدیت با دین هست، هم در حوزه سیاست و هم در حوزه های حقوق، فرهنگ، اقتصاد، اخلاق، تعلیم تربیت و همه موارد دیگر. بنابراین یک دانشگاه سکولار ضد دین با همان شکل و شمایل و محتوای غربی در کشومان تاسیس شد و نتیجه می شود نهادی که روبروی حوزه به عنوان یک مرکز علمی منادی دین و پژوهش های دینی است.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری تصریح کرد: گاهی اتفاق می افتد، چیزی از غرب وارد کشور شده و در اینجا اینجا بومی سازی می شود. اما در مورد دانشگاه، نه تنها فرآیند بومی سازی انجام نشد بلکه حتی دانشگاه در ضدیت با دین تشویق هم شد. تا قبل از انقلاب اسلامی، افرادی سکولار، ضد دین و ضد حوزه در راس آموزش عالی و دانشگاه های کشورمان بودند و نتیجه این شد که حوزه و دانشگاه، این دوبالی که می توانند یک کشور را به سمت قله های تعالی پیش ببرند، همدیگر را خنثی کرده و بدبینی متقابلی در پیش از انقلاب میان حوزوی ها و دانشگاهی ها بوجود آمده بود.

وی با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر سیاست های آموزش عالی در کشور گفت: ماهیت انقلاب این است که همه بخش ها را منقلب و متحول می کند. با به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و تغییر سیاست های آموزش عالی در کشور و اجرای طرح  وحدت حوزه و دانشگاه، انوار انقلاب به سمت این دو نهاد آموزشی شروع به تابیدن کرد و فضای بدبینی به  خوشبینی و اتحاد تبدیل شد.

می توان اینگونه تعریف کرد که با وحدت حوزه و دانشگاه، این دوبالی که هر یک به سمتی حرکت می کردند و باعث زمین گیری و هدر رفتن قوای گوناگون کشور می شدند، حال در یک راستا و با یک هدف مشترک که همانا پیشرفت کشور و تعالی معنوی جامعه بود، به حرکت درآمدند.

این استاد حوزه و دانشگاه، پیرامون راه کارهای وحدت هرچه بیشتر حوزه و دانشگاه گفت: براساس همین تعریف از وحدت، باید راه کار ارائه شود، این تعریفی است که هم در فرمایشات حضرت امام(رحمت الله علیه) دیده می شود و هم در بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و هم در سخنان شهدای بزرگواری مثل شهید مفتح، شهید مطهری، شهید بهشتی و شهیدباهنر که برای  نزدیکی حوزه و دانشگاه بسیار تلاش کردند و در واقع پرچمداران اصلی وحدت بودند.

وی اظهار کرد: در کشور مسائل و معظلات اجتماعی متعددی وجود دارند که نیازمند راهکارهای پژوهشی دقیق است. پژوهش های نظری وکاربردی، کتابخانه ای و میدانی. باید تیم های مشترک تخصصی بین طلاب حوزه ها و دانشجویان دانشگاه ها تشکیل شود، همین تیم های کارشناسی می توانند راه کارهای برطرف کردن مشکلات را ارائه نمایند. راهکارهای بومی موثر و نه راهکارهای مبتنی بر تئوری های شکست خورده غربی.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری ادامه داد: یکی از راهکارهای اصلی برای رفع معظلات اجتماعی، هم افزایی حوزه و دانشگاه در حوزه تولید علوم انسانی اسلامی است، علوم انسانی اسلامی از نان شب برای ما واجب تر است، نزدیک به نیم قرن از انقلاب گذشته است، دیگر شاید خیلی مقبول نباشد ما که بزرگترین انقلاب مردمی جهان را به سامان رسانده ایم، هنوز موفق نشده ایم نرم افزارهای لازم برای حرکت سریعتر این انقلاب را در راستای رسیدن به آرمان های متعالی آن، تولید کنیم. نرم افزار اصلی این انقلاب اسلامی، علوم انسانی اسلامی است. علوم انسانی اسلامی جزو واجبات علوم کشور است که متاسفانه هنوز به آنجایی که باید برسیم نرسیده ایم.

وی ادامه داد: دنیای غرب نرم افزارهای مورد نیاز خودش را که مبتنی بر لیبرال دموکراسی است، به وفور در زمینه های مختلف ازجمله حقوق، فرهنگ و اخلاق تولید کرده است. و همگی هم مبتنی بر سکولاریسم هستند. بزرگترین انقلاب مردمی جهان، با این همه شهید و این همه هزینه اتفاق می افتد، اما بعد عده ای می خواهند با الگوها و نرم افزارهای مبتنی بر سکولاریسم، توسعه و پیشرفت بوجود بیاورند، اگر بخواهیم به یک دستاورد عظیم برسیم، باید هم افزایی حوزه و دانشگاه، در قالب یک کارِگروهی و سازمان یافته به همت همه ی حوزه ها و دانشگاه ها از شهرهای کوچک تا بزرگ صورت گیرد. راهکار دیگری که جزو اوجب واجبات است و باید مدنظر قرار گیرد، حضور هماهنگ حوزوی ها و دانشگاهیان در عرصه جهاد تبیین است که از واجبات عصر ماست. مقام معظم رهبری(مدظله العالی) فرمودند تببین واقعیات، جهادی است که هم واجب، هم عینی و هم فوری است و باید در این راستا سعی و جهد فراوان کرد تا خدای نکرده، دشمنان نتوانند با پروپاگاندای دروغ خود، جای شهید و جلاد را عوض کنند و حقایق را وارونه جلوه دهند.