پنجشنبه ۱۳ بهمنماه، در دومین روز نشست سالیانه اساتید درس انقلاب اسلامی دانشگاههای سراسر کشور با موضوع «واکاوی اغتشاشات ۱۴۰۱، علل، عوامل و راهکارهای مقابله»، «میزگرد راه کارهای استادان برای مقابله با اغتشاشات»، با حضور دکتر مصطفی ملکوتیان و دکتر شفیعی فر از اساتید دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران و دکتر نیره قوی عضو هیأت علمی و رئیس پژوهشکده فرهنگ و دینِ پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، در سالن شهید آیت الله دستغیب حرم مطهر برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، دکتر دکتر مصطفی ملکوتیان، در این میزگرد ضمن تبریک دهه فجر به تحلیل جنبههایی از فتنه ۱۴۰۱ پرداخت و گفت: این فتنه، فتنه اشراف علیه انقلاب بود که در چهار موضوع قابل بحث است.
این استاد دانشگاه، زمینهها و علل، ماهیت، عوامل و نیروها، روشها و نقشهها و مراحل و روشهای مقابلهای را در شمار این موضوعات چهارگانه ذکر کرد.
وی با تصریح بر اینکه علیه انقلاب، انقلاب نمیشود، بلکه ضد انـقلاب با حمایت دولتهای بیگانه به مبارز علیه انقلاب دست میزند، گفت: دشمن در برابر انقلاب از نظر نظامی شکست خورده و وقتی استعمار شکست میخورد، در واقع اهرم مبنایی خود را از دست میدهد و به همین دلیل، به راههای دیگر مثل اهرم اقتصاد و اغتشاش روی میآورد.
دکتر ملکوتیان پیرامون علل این فتنه گفت: اغتشاشات ۱۴۰۱، پروژهای برنامه ریزی شده بر محور بیگانگان بود. دخالتهای آشکار و پیاپی از اغتشاشات، تلاش رسانهای غرب در راستای داغ نگه داشتن تنور اغتشاش، گذراندن دوره توسط برخی اغتشاگران در خارج از کشور و واریز پول به حساب آنها از سوی بیگانگان در این اغتشاشات مشهود بود.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان این نکته که غرب پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، ایران راهبردی را از دست داد، گفت: این نکته و همچنین افزایش قدرت منطقهای ایران، فروپاشی نظام دو قطبی، تضعیف غرب و پیشرفت علمی و فناوری ایران از جمله دلایلی است که موجب شد تا بیگانگان تمام قد برای کنترل و مدیریت اغتشاشات ورود کنند.
وی با طرح این پرسش که چرا غربیها و آمریکاییها دست از مخالفت با ایران و انقلاب اسلامی برنمی دارند و همیشه تحریم میکنند و برنامههای مبارزه را پیش میگیرند و اعمال فشار می کنند، گفت: این مسأله به ۳ دلیل است؛ اول ایران راهبردی؛ به نقشه که نگاه کنیم کشور ایران بین ۳ قاره واقع شده و دارای منابع عظیم گازی و نفتی است که اقتصاد جهان به آن نیازمند است.
دکتر ملکوتیان، ادامه داد: بازتابهای منطقهای و جهانی انقلاب اسلامی ایران علل دیگری است که به دنبال آن، افزایش قدرت منطقهای و بینالمللی ایران، فروپاشی نظام دوقطبی، تشکیل محور مقاومت در منطقه، الهام بخشی به حرکتهای اسلامی، و تضعیف غرب حادث شد.
دکتر ملکوتیان با ذکر این نکته که پیشرفتهای ایران، اهرمهای جهانی نظام سلطه را از دستش خارج کرده، گفت: اگر در یک زمینه مشخص تکنولوژی به اوج قدرت برسیم، بسیاری از کشورهای جهان دیگر به سمت غرب برای آن تکنولوژی نخواهند رفت.
وی خاطرنشان کرد: بخشی از سیطره جهانی غرب ناشی از رشد علم و فناوری است و اگر کشورهایی که به عدالت معتقدند وارد میدان شوند، سیطره غرب، آرام آرام شکسته میشود.
این استاد دانشگاه گفت: اگر علل و اهداف واقعی و پشت پرده را بررسی کنیم، بدون شک خواهیم دید که آنها با نظام مقدس انقلابی و اسلامی مخالف هستند، اما این را هم میدانند که ناتوانند و امکان ضربه کاری ندارند.
وی اظهار کرد: غربی ها میدانند که نظام جمهوری اسلامی توان کافی برای حفظ اقتدار خود را دارد و مردم هم هر زمان لازم باشد به صحنه میآیند و با حضور خود، توطئه را ناکام میگذارند.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به مبحث ماهیت و عوامل و نیروها در اغتشاشات اخیر هم اشاره و عنوان کرد: غربی ها پس از شکست پروژه انقلاب رنگین در کشور ما - که قبلا این انقلاب ها به دلیل خلاء قدرت بعد از فروپاشی اتحادیه شوری، در کشورهای بلوک شرق اتفاق افتاده بود - تلاش کردند که با ورود اسلحه، اخلال نظامی ایجاد کنند، اما با عدم همراهی مردم مواجه شدند و نهایتا طرح سوم آنها در بخش اعتصاب بازاریان شکل گرفت، که باز هم مردم همراهی نکردند.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: با حضور مردم در صحنه و اعتماد به نفس ملی و وحدت عمومی و در واقع نقش پررنگ رهبری معظم انقلاب(مدظله العالی) در آگاه سازی جامعه، ماجرای اغتشاشات شکست خورد و به انتها رسید.
دکتر شفیعی فر، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز در این میزگرد گفت: بروز حوادث اخیر اگرچه ناشی از عوامل خارجی بود، اما باید به تحولات داخلی کشور هم پرداخت.
وی گفت: عوامل درازمدت و زمینه سازی وجود دارد که موجب تحولات و برخی اعتراضات شد و همچنین عواملی هم شتاب زا در کنار آن قرار گرفت و زمینه ساز اغتشاشات شد.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه مرگ طبیعی مهسا امینی، بستر بروز اغتشاش را فراهم کرد، همانگونه که در سال ٨٨ یک توهم موجب برور فتنه شد، گفت: سال ٨٨ دعوا بر سر انتخابات نبود بلکه عوامل دارز مدت، زمینه سازی کرده بود.
وی همچنین با بیان اینکه چهار فاکتور اساسی برای فهم این عوامل دراز مدت وجود دارد، گفت: فرهنگ سیاسی جامعه یکی از این فاکتورهاست؛ فرهنگ سیاسی ایرانی ظرفیت تنش سیاسی را دارد. جامعه ایرانی با جامعه پاکستان و ... فرق دارد، فرهنگ سیاسی ایرانی از دو جزء اساسی تشکیل شده است که هر دو برای اغتشاش و تنش و درگیری ظرفیت دارد.
دکتر شفیعی فر کفت: فرهنگ ایرانی، فرهنگ ایثار و تلاش و فداکاری است؛ ایرانی از حساسیت های خود کوتاه نمیآید، چرا که تمدن ساز بوده است. مذهب شیعه با اهل تسنن تفاوت دارد و ظرفیت انقلابی و مبارزه بالایی دارد، چرا که شهادت، قیام، مبارزه، مشروعیت و ... در آن تعریف شده است.
وی دومین فاکتور را دو قطبی بودن جامعه ایران دانست و گفت: این موضوع به لحاظ جامعه شناختی در کشور ما وجود دارد و بنده مدعی هستم که قبل از اسلام نیز وجود داشته است.
این استاد دانشگاه، با اشاره به وجود دو فرهنگ موازی در جامعه و تثبیت آن با ورود تجدد به کشور، گفت: بخشی از جامعه، فرهنگ غربی را پذیرفتند و بخشی دیگر به فرهنگ و سنتهای بومی خود پایبند هستند؛ بنابراین جامعه ما به لحاظ جامعه شناختی و تاریخی یک ظرفیت دو قطبی همیشگی دارد که ما نباید اجازه دهیم فعال شود.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: در جامعه شناسی به مبحث شکافها اشاره شده است مثلا شکاف نسلی و اینکه یک نسل با نسل قبل تفاوت دارد و البته در حال حاضر، این شکاف فعال نیست.
وی با بیان اینکه شکافهای زبانی و قومیتی هم داریم که خوشبختانه فعال نیست و در یک شرایط ممکن است فعال شود، گفت: در حال حاضر یک شکاف فعال داریم که بر اساس شکاف سنت و تجدد بنا شده و نمیتوانیم آن را حذف کنیم.
دکتر شفیعی فر گفت: جامعه ما دو قطبی است و نه کاملا سنتی، و نه کاملا مدرن و جدید هستیم، بنابراین جمهوری اسلامی بین این دو طیف است و فایده آن البته در انتخابات خوب است و موجب انگیزه میشود.
وی در توضیح سومین فاکتور، به آرمانهای اجتماعی ملت ایران در طول دوران معاصر اشاره کرد و گفت: سه آرمان آزادی، عدالت و استقلال از آرمانهای متعالی جامعه محسوب میشود.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه آرمانهای انقلاب اسلامی در جمهوری اسلامی نهادینه شده و قانون اساسی بر اساس این سه آرمان شکل گرفته، تاکید کرد: همه این آرمان ها را متعادل باید در نظر گرفت؛ لذا اگر به آرمانها نپردازیم، مشکل بوجود میآید؛ البته آرمان آزادی حد تفریط و افراط دارد.
وی فاکتور چهارم را الزامات کارکردی برشمرد و گفت: حکومت باید به اهداف خود برسد و همبستگی اجتماعی ایجاد و حفظ شود؛ حکومت باید ارزشها و الگوهای اساسی و فرهنگی را انتقال دهد. حکومتی که نتواند آرمانهای مبنایی خود را باز تولید کند، نتیجه آن تغییر آرمانها میشود.
وی با بیان اینکه سیستم فرهنگی ما نتوانسته در تربیت جوانان به خوبی عمل کند، تاکید کرد: اصلاح اساسی در نظام آموزش و پرورش به شدت احساس میشود؛ بسیاری از نخبگان، نظریه پردازان و دانشمندان، ایرادات اساسی به این سیستم دارند و نیازمند تحول اساسی است.
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تاکید کرد: آموزش و پرورش باید جزو سیستمهای کلان باشد. صداوسیما نیز بسیار حائز اهمیت است.
در ادامه این میزگرد، دکتر نیره قوی رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، گفت: حتی دشمنان و مخالفین جمهوری اسلامی، همچون نیکی کِدی نویسنده آمریکایی، وقتی به مساله زنان می رسند، همگی بر این نکته اذعان دارند که وضعیت زنان نسبت به پیش از انقلاب، از هر نظر، چه آموزش و تحصیل، چه اشتغال، چه بهداشت و سلامت و ... کاملا متحول شده است.
وی اظهار کرد: جوان امروز ما باید بداند دو پارادیم فکری در مورد زنان در دنیا وجود دارد و انقلاب اسلامی میخواهد سومین پارادایم را که یک پارادایم دینی است، مطرح کند. هنر ما استناد در این باره است. یک پارادایم فکری، بحث حقوق زن در غرب است. امروز غربیان به این نتیجه رسیده اند که مسیر رفته، غلط است. در پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، بیست جلد کتاب از نویسندگان آمریکایی ترجمه شده که همگی میگویند در مورد زنان اشتباه کردهایم. در نقد پارادایمها میتوان از این ترجمهها در کلاس درس انقلاب اسلامی استفاده کرد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، گفت: پارادایم دوم، در حاشیه بودن زن در شرق است. طبق این پارادایم، زنان شرقی با ١٠٠ سال تاخیر به دنبال غربی شدن هستند. در حالیکه متفکران غربی، همچون ویل دورانت می گویند که ای کاش زنان به جای اینکه بدوند تا مردان خوبی باشند - که هرگز نمی شوند و اگر بشوند ارزش ندارد - ای کاش زنان، مادران و همسران خوبی باشند.
دکتر قوی، در ادامه به جایگاه متعالی زن در جمهوری اسلامی و به کتاب خود تحت عنوان "درآمدی بر کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران در قلمرو زنان" اشاره کرد و گفت: در این کتاب به چهار مؤلفه سیاست گذاری برای زنان، قلمرو خانواده، قلمرو اجتماع و شاخصهای داخلی و بینالمللی از سال ۵۸ تا ۹۸ پرداخته شده است.
وی با تاکید بر اینکه امروز اگر بخواهیم با زبان نسل جوان، دستاوردها را تبیین کنیم، باید با زبان علم و تجارب بشر با جوانان صحبت کنیم، به مقایسه وضعیت زنان، قبل و بعد از انقلاب اسلامی، پرداخت و گفت: جمهوری اسلامی نگاه اجتهادی به جایگاه زن دارد و این یک افتخار است.
دکتر نیره قوی خاطرنشان کرد: در قانون اساسی جمهوری اسلامی، زنان به عنوان یک موضوع اصلی وارد شده اند. اصل ۲۱ این قانون، ویژه زنان است. دو سند بالادستی از مجموع اسناد بالادستی کشور، مربوط به زنان و خانواده است. مراکز سیاستگذاری های متعدد ویژه زنان داریم. بیش از سه هزار سازمان مردم نهاد (NGO) در حوزه زنان در کشور، فعال هستند.
وی ادامه داد: امروز یک سوم اعضای هیأت علمی دانشگاه ها، بیش از ۶۰ درصد از شاغلین آموزش و پروش و همچنین ۶۰ درصد دانشجویان در بسیاری از رشتههای دانشگاهی را زنان تشکیل میدهند.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و دین پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی با بیان اینکه ١١ میلیون زن بسیجی فعال در کشور داریم، خاطرنشان کرد: در کتاب "درآمدی بر کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران در قلمرو زنان" به صورت مبسوط به پیشرفت های فوق العاده زنان که به برکت انقلاب اسلامی، در زمینه ها و عرصه های مختلف، حاصل شده، اشاره شده است.