چهارشنبه، ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، همزمان با دهه پرفضیلت کرامت و ایّام بزرگداشت حضرت احمدبن موسی الکاظم علیهماالسلام، دّومین رویداد ملّی «ختم هنر»؛ مراسم تقدیر از پیشکسوتان خدمت، هنر و معماری آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام، در شبستان امام‌ خمینی(قدس سره) حرم مطهر برگزار شد.      

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس حضرت شاهچراغ علیه السلام، در این همایش، حجت الاسلام و المسلمین دکتر کلانتری، ضمن تبریک دهه کرامت گفت: خدا را شاکر هستیم که توفیق داد دّومین دوره همایش «ختم هنر» را که به منظور تقدیر، عرض ارادت و ادب به محضر خادمان اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و پیشکسوتانی که سال‌های سال در این بارگاه نورانی خوش درخشیدند، برگزار کنیم و امروز ایران اسلامی، شاهد بزرگی و عظمت کار همه آنان است.

وی در ادامه اظهار کرد: خداوند بزرگ بعد از اینکه مراحل خلقت انسان را با دقت تمام در قرآن کریم بیان می‌کند - که قرن‌های بعد، علم مدرن انسانی هم پی می‌برد که همین مراحل در تولد انسان وجود دارد - به خود تبریک و احسن می‌گوید؛ «فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ»؛ «آفرين باد بر خدا كه بهترين آفرينندگان است»(آیه ۱۴ سوره مومنون). این آیه بیانگر این است که زمانی که خداوند احسن الخالقین است، انسان هم احسن المخلوقین می‌شود، یعنی زیباترین مخلوق خداوند در هستی. با اینکه خالق فرشتگان، آسمان، زمین، کهکشان، ستاره و ... هم خداوند می‌باشد، اما زیباترین مخلوق خداوند انسان است، لذا خداوند به خودش در زمینه خلق انسان «احسن الخالقین» می‌گوید.

استاد دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، گفت: خداوند که احسن الخالقین می‌باشد از انسان که احسن المخلوقین است درخواست کرده است که تو هم بهترین باش و این امر را در چندین آیه مطرح کرده و به انسان دستور به زیباتر و احسن بودن داده است، از جمله در آیه ۳۴ سوره فصلت که می‌فرماید: «وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ  ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ»؛ «خوبى و بدى برابر نيستند. همواره به نيكوترين وجهى پاسخ ده». و یا اینکه در آیه ۹۶ سوره مومنون می‌فرماید: «ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ»؛ «بدى را به شيوه‌اى نيكو دفع كن». طبق این آیه به انسان‌ها امر می‌شود که بدی را با خوبی و زیبایی پاسخ بدهند.

تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام، در ادامه به آیاتی از سوره های مبارکه زمر و نساء در زمینه نیکو و احسن رفتار کردن در زندگی اشاره کرد:

«فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ»؛ «پس بندگان مرا بشارت ده * آنان که سخن را می‌شنوند و از بهترینش پیروی می کنند» (آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر).

«وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا»؛ «چون شما را به درودى نواختند، به درودى بهتر از آن يا همانند آن پاسخ گوييد» (آیه ۸۶، سوره نساء).

وی ادامه داد: خداوند متعال در آیه ۳۳ سوره فصلت می‌فرماید: «وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»؛ «و كيست خوشگفتارتر از آن‌كس كه به سوى خدا دعوت نمايد و كار نيك كند و گويد: «من [در برابر خدا] از تسليم‌شدگانم؟». یعنی زیباترین دعوت از انسان آن است که او را به سوی خداوند دعوت و راهنمایی کنند. با عنایت به آیات مطرح شده متوجه می‌شویم که خداوند ما را متذکر به این نکته می‌کند که در زندگی خود در هر کاری، زیبا رفتار کنید و در سبک و مشی زندگی دنبال بهترین‌ها باشید.

دکتر کلانتری، خاطرنشان کرد: خداوند به عنوان احسن الخالقین از انسان که احسن المخلوقین است این درخواست را دارد که در نوع حرف زدن، زندگی کردن و یا حتی اگر بخواهیم از کسی پیروی کنیم و یا بدی کسی را پاسخ بدهیم، به بهترین و زیباترین شکل و نوع ممکن باشد، «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ»؛ « اگر نیکی و احسان کردید به خود کرده‌ای»؛ (آیه ۷ سوره اسراء). اگر سبک زندگی ما زیباترین باشد و در مسیر دعوت خداوند، به زیبایی گام برداریم و به سمت جلو حرکت کنیم، این‌ها نیز برای خود انسان سود و منفعت دارد، زمانی که بهترین پاسخ را در جواب سلام کسی می‌دهیم، این یعنی فضای بهشت را در زندگی خود جاری کرده‌ایم؛ زیرا سلام یکی از نام‌های خداوند می‌باشد و بهشتیان زمانی که به یکدیگر می‌رسند سلام می کنند؛ «تَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلَامٌ»؛ «و درودشان در آنجا سلام است» (آیه ۲۳، سوره ابراهیم). با این نوع رفتار، فضای بهشت را در زندگی و جامعه خود انتشار می‌دهیم، زمانی که فضای بهشت در زمین جاری شود، این به نفع خود ما نیز می‌باشد؛ «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ»؛ «اگر نیکی کنید، به خود نیکی کرده اید» (آیه ۷ سوره اسراء).

وی ادامه داد: حتی در جایی که کسی به انسان ناسزا بگوید و ما با سخن زیبا به او جواب بدهیم، این یعنی انسان زبان خود را مدیریت کرده و فشار روحی را در خود نگاه داشته و باذن الله جواب زیبا داده است. نتیجه و سود این نوع رفتار برای انسان این است که به لحاظ سعه صدر و شخصیت روحی و روانی رشد می‌کند و اگر در طرف مقابل با این رفتار، تغییری ایجاد و به راه درست هدایت شد، همه مردم از این سود می‌برند.

استاد دانشگاه تهران، با بیان اینکه هنر ایمانی، هنر ربانی و هنر متعهد، این‌ها همه برخورد احسن در دستگاه آفرینش می‌باشد، گفت: هنرمندی که این گنبد به این زیبایی را می‌سازد که زمان زیادی صرف آن می‌شود، این فرد هنر خدا را در جایی که خداوند اجازه داده است به کار می‌گیرد و این زیبایی و هنر به کار برده شده در گنبد، باعث آرامش افراد بسیاری می‌شود. بیش از نیم قرن است که میلیون‌ها انسان از سراسر دنیا گنبد را مشاهده کرده و منقلب شده و به راز و نیاز می‌پردازند و این باعث کسب فیض معنوی برای خالق این اثر هنری می‌باشد، که در آیه ۳۶ نور به روشنی به آن اشاره شده است: «فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ»؛ «آن نور در خانه‌هايى است كه خدا رخصت داد ارجمندش دارند و نامش در آنجا ياد شود و او را هر بامداد و شبانگاه تسبيح گويند».

وی تصریح کرد: آینه‌کار، کاشی‌کار، سنگ‌تراش و سایر هنرمندان که همه زحمت کشیده و در حرم کار کرده‌اند، افرادی هستند که هنر خود را در جایی که خداوند اجازه داده است بکار برده‌اند؛ هنرمندی یعنی پیروی از خداوند، یعنی خالق، که ما هم خالق خوب داریم و هم خالق بد، هم فیلم بد و مخرب روح و روان انسان داریم و هم فیلم خوب داریم که هنرمندان با ساختن آن‌ها، فیلم و هنرهای بد را دفع کرده و از بین می‌برند، همانگونه که خداوند بیان کرده است؛ «ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ»؛ «بدی را با بهترین شیوه دفع کن» (آیه ۹۶ سوره مؤمنون). با هنر خوب، می‌توان آن هنری را که در راه شیطان در حرکت است، منکوب و مغلوب کرد. این همایش نیز که به همّت معاونت علمی-آموزشی و پژوهشی حرم مطهر برگزار می‌گردد، دقیقاً در راستای حرکت در همین مسیر و تقدیر از هنرمندان دینی می‌باشد. همه هنرهایی که به وفور در حرم‌های مطهر دیده می‌شوند، همه در راستای تحول و تعالی انسان‌ها صورت گرفته است، زمانی که این آثار هنری در آستان مقدس نوادگان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) به کار گرفته می‌شوند، عظمت کار بالاتر رفته و چند برابر می‌شود. تعداد زیادی از اساتیدی که در حرم مطهر زحمت کشیدند و آثار هنری خود را بر جای گذاشتند، در قید حیات نیستند، وظیفه ما این است که از خانواده مکرم ایشان، به نیابت از این عزیزان تقدیر و تشکر کنیم. انِ‌شاءلله که سال‌های سال این نشست به نحو مطلوب برگزار گردد و بتوانیم از فیض اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم السلام بهره‌مند باشیم.