* فرمان جامعه ای که در آن فرهنگ مطالعه وجود نداشته باشد، به دست دشمن خواهد افتاد
* برای رونق گرفتن مطالعه در کشور باید از طرح‌های مختلف تشویقی استفاده کرد تا جوانان و آحاد جامعه به این فرهنگ غنی بپردازند و این یکی از واجباتی است که حتماً باید برای آن هزینه کرد
امروز دوشنبه ۱۴ مهرماه، نشست اوّل از سلسله نشست‌های تخصصی نقد کتــاب در سالن اندیشه کتابخانه آستان مقدس حضرت شاهچراغ علیه السلام، با حضور جمعی از پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزه کتاب، برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، در این نشست علمی، کتاب «مبانی نقلی الگوی نظام سیاسی اسلام»، تألیف حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابراهیم کلانتری، با حضور مؤلف کتاب رونمایی و توسط حجت الاسلام و المسلمین عبدالرسول بینازاده؛ استاد حوزه و دانشگاه، دکتر زهرا قاسم‌نژاد؛ دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز و دکتر محمدکاظم کاوه پیشقدم؛ دانشیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد شیراز، مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، دکتر کلانتری در این جلسه، ضمن تاکید بر اهمیّت برگزاری جلسات مربوط به نقد کتاب گفت: متاسفانه در کشور، نقد کتاب به صورت جدی پیگیری نمی‌شود و حتی نزد برخی، یک نگاهی منفی به آن وجود دارد، در حالی‌که نقد یک کار صد‌‌در‌صد ارزشمند است؛ یک کتاب اگر بخواهد مفید واقع شود باید مورد نقد قرار گیرد تا ایرادهای آن برطرف و نکات مثبت و منفی آن به‌صورت دقیق احصاء گردد، چنین امری می‌تواند باعث رونق فضای مطالعه و کتابخوانی در کشور شود.
استاد دانشگاه تهران، در ادامه به سخنان جیمز ماریوت، روزنامه‌نگار و جامعه‌شناس بریتانیایی، در زمینه کاهش زمان مطالعه در غرب اشاره کرد که می‌گوید: «دیگر لازم نیست کتابی ممنوع شود، چون اصلا کسی به خواندن علاقه ندارد؛ بزرگترین انقلاب تاریخ بشر در میانۀ قرن هجدهم اتفاق افتاد، بدون آنکه خونی ریخته شود، پادشاهی گردنش را از دست بدهد، یا گلوله‌ای شلیک شود. انقلابی آرام، اما با نتایجی حیرت‌انگیز: انقلابِ خواندن. از اختراع چاپ حدود دویست‌سال می‌گذشت و در تمام این مدت، خواندن عمدتاً فعالیتی نخبگانی بود. اما در قرن هجدهم با افزایش سواد عمومی و گسترش کتاب‌ها و مطبوعات، ناگهان به نظر می‌رسید همه مشغول خواندن شده‌اند. پیر و جوان، زن و مرد، و فقیر و ثروتمند هر چه به دستشان می‌رسید، می‌خواندند. خواندن را به «تب»، «دیوانگی» یا «اپیدمی» تشبیه می‌کردند.»
دکتر کلانتری، ادامه داد: این تمدنی که امروز در اروپا و آمریکا به عنوان تمدن غرب حاکم می‌باشد در حقیقت معلول همین انقلاب می‌باشد؛ این انقلاب باعث شد که خیلی از مسائل در غرب تغییر کند و در حال حاضر آن جو عمومی که راجع به خواندن وجود داشت، نه در آمریکا و نه در اروپا وجود ندارد و یک درصد بزرگی از این‌ها ریزش کرده و مطالعه رها شده است.
استاد دانشگاه تهران در زمینه بحران مطالعه و نشر، به سخنان الکساندر لارمن، نویسنده و ناشر آمریکایی اشاره کرد و گفت: صنعت نشر در بحران است و به قول این نویسنده «کتابی که قبلاً صدها هزار نسخه می‌فروخت، امروز اگر چندهزار نسخه بفروشد، خوش‌شانس بوده است». این نشان‌دهنده تنزل کتابخوانی در کل دنیا می‌باشد و تمام کشورها کم و بیش با این مشکل روبرو هستند و سطح سواد در کل این کشورها کاهش پیدا کرده است. تا این مشکل وجود داشته باشد، فرهنگ ما هم مشکل خواهد داشت و نمی‌تواند به جایگاه خود برسد. لازمه نیل به تمدن نوین اسلامی، فراگیر شدن فرهنگ مطالعه در کشور است، زیرا که زیربنای تمدن، علم و مطالعه می‌باشد، زمانی که این فرهنگ در جامعه وجود نداشته باشد، ما به آن جایگاه نخواهیم رسید.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، اظهار کرد: فرمان جامعه ای که در آن فرهنگ مطالعه وجود نداشته باشد، به دست دشمن خواهد افتاد و هرگونه که بخواهد جامعه و فرهنگ آن را مدیریت می‌کند. برای مطالعه، روز و شب وجود ندارد و هر زمانی که انسان فرصت داشته باشد باید به این امر بپردازد. برای رونق گرفتن مطالعه در کشور باید از طرح‌های مختلف تشویقی استفاده کرد تا جوانان و آحاد جامعه به این فرهنگ غنی بپردازند و این یکی از واجباتی است که حتماً باید برای آن هزینه کرد و تک تک ما در این امر مسئول هستیم و در ابتدا باید از خودمان شروع کنیم و به جای سرگرم شدن در فضای مجازی و صحبت‌هایی که هیچ سودی برای ما ندارد به مطالعه بپردازیم تا دیگران هم بتوانند الگو بگیرند و به این امر خطیر روی آورند.
تولیت آستان مقدس، به ظرفیت‌های ایجاد شده در زمینه نشر کتاب‌های دینی بعد از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: به برکت انقلاب اسلامی، آنقدر کتاب مفید در زمینه های مختلف در جامعه منتشر شده است که قبلاً چنین ظرفیتی وجود نداشت. در زمان‌های گذشته، افراد جامعه به سبب مطالعه کتاب‌های غیر مستند به انحراف کشیده می‌شدند ولی امروز ما منابع عظیمی از کتاب‌های دینی و مفید را در دسترس داریم که وظیفه ما است که به مطالعه آنها بپردازیم و دیگران را هم به این راه هدایت کنیم. در ۴۷ سالی که از انقلاب اسلامی می‌گذرد بیشترین تیراژ کتاب‌های منتشر شده، مرتبط با دین بوده است، یعنی در این زمینه الحمدالله خیلی خوب کار شده است و ما می‌توانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم. این فرصت بی‌بدیلی است که خداوند راجع به کتاب و کتابخوانی به ما عطا کرده است.
وی به خفقاق دوران‌های گذشته اشاره کرد و گفت: زمانی، فرصتی برای بیان نظرات و مطالعه در جامعه وجود نداشت و لازم بود که مردم تقیه را در پیش بگیرند، همانگونه که امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «اَلتَّقِيَّةُ دِينِي وَ دِينُ آبَائِي»؛ «تقيه در هر چيز، دين من و دين پدران من است»؛ در گذشته اگر کسی اعلام می‌کرد که شیعه است با او مخالفت کرده و او را از بین می‌بردند، این فقط مخصوص مدینه نبود بلکه حتی در کشور و استان ما نیز این موضوع در زمان‌های قدیم وجود داشت، تا زمانی که به عصر صفویه می‌رسیم، تشیّع با یک نوسان شدید پیش رفته است، زمانی وضع به گونه‌ای بود که پادشاهانی که مخالف شیعه و اظهار نظر مسلمانان بودند به قتل عام افراد می‌پرداختند؛ در گذشته این فرصت وجود نداشته است که ما به نقد، بررسی و اظهار نظر بپردازیم، اما این فرصتی که حال برای ما پیش آمده است را نباید به راحتی از دست بدهیم و هر کس در هر جایی که هست باید در این زمینه تلاش کند.
استاد دانشگاه تهران، در ادامه پیرامون دلیل تالیف کتاب «مبانی نقلی الگوی نظام سیاسی اسلام»، گفت: در دانشگاه درسی با عنوان مبانی نقلی اندیشه سیاسی در اسلام داشتیم که بنده برای حضور در کلاس و ارائه درس، مطالبی را از قبل آماده می‌کردم که بعد از مدتی به ویرایش آن پرداخته و آن را تکمیل کردم و این کتاب از آن به دست آمده است؛ تمام نوشته‌ها را شخصاً جمع آوری و تایپ کرده بودم و در این راستا از ویراستار و مترجم استفاده نکردم و مبانی نقلی را استدلال کرده و در مورد آنها با توجه به آیات و روایات نظر داده‌ام و این مدل بوجود آمده است.
دکتر کلانتری، در پایان اظهار کرد: در حوزه های مطالعه، تحقیق و نگارش، برای همه رده‌های سنی باید کار کرد، این‌گونه است که یک اندیشه ترویج پیدا می‌کند و در ذهن‌ها نقش می‌بندد. اِن‌شاءلله فرصتی را که خداوند به ما داده است مغتنم شماریم و هر کس به سهم خود، کاری را که از دستش برمی‌آید در راستای اعتلای فرهنگ کشور انجام دهد.