* دکتر طلایی: معاون علمی حرم مطهر: علامه بهابادی، از تربیت‌یافتگان مکتب عقلی و فلسفی شیراز، به عنوان یک مکتب علمی و جهانی است 

* دکتر عبدی‌پور: دبیر علمی همایش: علامه بهابادی با رویکرد دیپلماسی علمی به توسعه علوم اسلامی کمک کرده است

امروز سه‌شنبه، ۱۳ آبان ۱۴۰۴، نشست خبری همایش بین المللی «بررسی جایگاه شیراز در اعتلای علوم عقلی ایران با تأکید بر میراث علامه ملا‌عبداللّه بهابادی یزدی و نقش تولیت‌های آستان‌های مقدس در پاسداشت معارف شیعی» با حضور دکتر حجت الله طلایی؛ معاون علمی، آموزشی و پژوهشی آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام و دکتر حسن عبدی‌پور؛ دبیر علمی این همایش، برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، دکتر طلائی در ابتدای این نشست ضمن تسلیت ایّام سوگواری شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها، اظهار کرد: برخی به اشتباه تصور می‌کنند که مکتب عقلی و فلسفی شیراز، بین قرن هفتم یعنی از زمان حمله مغول‌ها تا قرن دهم که دوران حکومت صفویه شروع می‌شود، به دوران فترت(دوران تعطیلی) رفته است اما اینگونه نیست و در این برهه و پس از آن، اوج رشد مکتب فلسفی- عقلی را شاهد هستیم. علمای این حوزه در شیراز بسیار زیاد هستند از جمله حافظ و سعدی که خود صاحب مکتب عقلی و فلسفی بودند و علمای بزرگی همچون قاضی بیضاوی، قطب‌الدین شیرازی، علامه جلال‌الدین دوانی و ملاصدرای شیرازی، شخصیت‌های برجسته ای که علوم عقلی را به پرواز درآوردند.

دکتر طلایی در ادامه به سفر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به شیراز در اردیبهشت‌ماه ۱۳۸۷ اشاره کرد و گفت: معظم‌لَه فرمودند به دارالعلم آمده ام و این تعبیر ایشان از شیراز می‌باشد که ناشی از حضور علمای بزرگ در این شهر است. قبل از مکتب عقلی و علمی شیراز، در دوران ساسانی تمام ابنیه‌ها و معماری‌ها همه برگرفته از حکمت بود که بعداً در دوران اسلامی، تبلور حکمت الهی در ابنیه و آثار تاریخی به اوج خود می‌رسد.

وی اظهار کرد: در شیراز دارالعلم، عالمانی بزرگ، پا به عرصه وجود گذاشته اند؛ شخصیت‌هایی همچون علامه بهابادی یزدی؛ فیلسوف و منطق‌دان که در مدرسه علمیه منصوریه، کسب علم کرده است. همچنین تفتازانی فقیه، متکلم، منطق‌دان و ادیب ایرانی هم در شیراز و مدرسه منصوریه تحصیل کرده‌ است. علامه بهابادی یزدی مؤلف «الحاشیه علی تهذیب المنطق» مشهور به حاشیه ملا عبدالله می‌باشد که حاشیه‌ای است بر کتاب «تهذیب المنطق» تفتازانی که تا به امروزه نیز یکی از کتب معروف در حوزه‌های علمیه است. حاشیه‌ای که از اصل کتاب مهم‌تر شد و به نوعی فراتر از مباحث منطقی است که مرحوم تفتازانی آن را بیان کرده بود.

دکتر طلایی گفت: مکتب شیراز حتی پذیرای علمای اهل سنت نیز بوده و آنها را آموزش داده است. ثمره این نگاه ژرف، شکل‌گیری یک مکتب علمی و جهانی به نام مکتب عقلی و فلسفی شیراز است که مرحوم علامه بهابادی هم یکی از تربیت‌یافتگان این مکتب است. علامه بهابادی یزدی به عنوان یک عالم شیعی بر کتاب تفتازانی به عنوان یکی از عالمان اهل سنت حاشیه نوشته و با یکدیگر مباحث علمی را پیگیری می‌کردند.

معاون علمی آستان مقدس، در پایان اظهار کرد: اِن‌شاءالله بتوانیم با کمک اصحاب محترم رسانه، این همایش بین المللی و جایگاه شیراز در اعتلای علوم عقلی ایران و خدمات علامه بهابادی یزدی را به نسل جوان و فرهیخته کشور، به نحو احسن منتقل کنیم. مرحوم علامه بهابادی، یک شخصیت جهانی است که به مدت ۸ سال تولیت حرم مطهر حضرت امیرالمومنین علی(علیه السلام) بودند و کرسی علمی آنجا را در دست داشتند و شاگردهای بسیاری پرورش دادند.

در ادامه این نشست خبری، دکتر حسن عبدی‌پور با تأکید بر اهمیت بازشناسی مکتب اهل‌بیت علیهم السلام و میراث حکمای شیراز، گفت: شیراز از قرن هشتم تا یازدهم میلادی، پایگاه مهم علوم عقلی بوده و باید این جایگاه بار دیگر احیاء گردد. اهل‌بیت علیهم السلام، سرمایه‌های بزرگ بشریت هستند و متعلق به هیچ مکتب و آیین خاصی نیستند و فرا مذهبی و فرا ادیانی می‌باشند.

وی با بیان اینکه علوم انسانی که امروزه در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شود، متاسفانه بیشتر برگرفته از مبانی اندیشه‌های غربی است، اظهار کرد: باید با کمک دانشگاهیان و حوزویان تلاش کنیم که گفتمان و مبانی اهل‌بیت علهیم السلام را از مکتب آنان استخراج کنیم که در حقیقت گنجینه‌های بسیار بزرگی هستند که باید نسبت به انتشار و اشاعه آن‌ها، اهتمام ویژه داشت، علما و بزرگان نقش و مسئولیت مهمی در این راستا دارند.

دبیر علمی همایش، با اشاره به درخشش شیراز در تولید علم و حکمت، گفت: اکثر حکمای اسلامی، ایرانی و بسیاری از آنان شیرازی هستند. برگزاری این همایش تلاش می‌کند تا جایگاه شیراز به عنوان پایگاه علوم عقلی بازشناسی گردد.

وی با بیان اهمیت علوم عقلی در مدیریت جامعه تصریح کرد: علوم عقلی و عقل قدسی می‌توانند دین و سیاست را در کنار هم جمع کنند. علامه بهابادی یزدی نمونه‌ای از فلاسفه و فقهایی است که توانسته اندیشه‌های نظری را در عمل در بطن جامعه پیاده کند. ملا عبدالله یک اثر داشته که حدود ۴۰۰ سال کتاب درسی حوزه‌های شیعه و سنی بوده و اکثر آثار ایشان حاشیه بر منابع اهل سنت است و با رویکرد دیپلماسی علمی به توسعه علوم اسلامی کمک کرده است.

دکتر عبدی‌پور، جایگاه علامه بهابادی یزدی در حرم حضرت علی علیه السلام و خدمات ایشان در نجف و شیراز را مورد اشاره قرار داد و گفت: آثار ایشان شامل فقه، کلام، تفسیر و بلاغت و شامل بیش از ۲۰ اثر می‌باشد.

وی با انتقاد از تنزّل جایگاه حکمت و فلسفه در جهان مدرن، گفت: نسل جدید نیازمند منابع وحیانی در کنار استدلال‌های علمی است و وظیفه ماست که خردورزی و منطق را احیاء کنیم.

دبیر علمی همایش، در پایان به زمان برگزاری این همایش بین المللی اشاره کرد و گفت: این رویداد در روز پنجشنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۴، به میزبانی آستان مقدس حضرت شاهچراغ علیه‌السلام، در سالن شهید آیت الله دستغیب، با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی از کشورهای عراق، سوئیس، انگلیس و ترکیه برگزار خواهد شد.

شایان ذکر است، علاقه‌مندان برای دریافت اخبار و اطلاعات بیشتر پیرامون همایش می‌توانند به بخش ویژه همایش در پایگاه اطلاع‌رسانی حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیه السلام به نشانی shahecheragh.ir/bahabadi  مراجعه فرمایند.