شیراز دارالعلم ایران و پاسدار فرهنگ و ادب به خصوص علوم عقلی و حکمت اسلامی است.
ملا عبدالله بهابادی یزدی، شخصیتی جامع الاطراف در فقه، اصول، کلام، منطق و خدمات اجتماعی بوده است.
امروز پنج‌شنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۴، همایش بین المللی «بررسی جایگاه شیراز در اعتلای علوم عقلی ایران با تأکید بر میراث علامه ملا‌عبداللّه بهابادی یزدی، و نقش تولیت‌های آستان‌های مقدس در پاسداشت معارف شیعی»، با با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی، در سالن شهید آیت الله دستغیب حرم مطهر برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی و امور بین‌الملل آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام، دکتر امیری؛ استاندار فارس در ابتدای این نشست، ضمن تسلیت ایّام فاطمیّه، اظهار کرد: از تولیت آستان مقدس حضرت شاهچراغ علیه السلام که با برگزاری نشست‌های علمی، درصدد توسعه و بازآفرینی مکتب شیراز هستند، قدردانی می‌کنم. بحث بنده در این همایش، بر دو پایه تاریخی و جغرافیایی و نگاهی به امکان تمدنی آینده استوار است.
وی ادامه داد: از منظر تاریخی، آنچه مسلم است میزان قدرت تاثیرگذاری و تاب آوری سیستم‌های فکری زنده و پویا در دنیای معاصر، وابسته به ساختار سلسله‌واری از اندیشمندان و اهالی علم و معرفتی است؛ که این عزیزان با مجاهدت‌های خود، یا دانشی را خلق کرده اند و یا شهد دانشی را از گذشتگان گرفته و توسعه داده اند و به اصطلاح به عسل مبدل ساخته اند و طی فعالیت‌های تبلیغی و آموزشی و همچنین با نگارش آثار مکتوب، آن را به شاگردان و آیندگان منتقل کرده اند.
استاندار فارس، گفت: بزرگداشت شخصیت دانشمندان، مشارکت در تداوم جریان سلسله وار اندیشه ورزی و کسب علم است و آجریست که در ساختمان تمدن‌سازی بر روی آجر دیگر قرار می‌گیرد و تصویر و کارکرد تمدن‌سازی را بهبود می‌بخشد. از این جهت تلاش شما عزیزان در پاسداشت علامه ملا عبدالله بهابادی یزدی را ارج می‌نهم و امیدوارم این تلاش‌ها به تعمیم و تشویق توجه نسل جوان به این میراث گران‌بها و تداوم این جریان فکری منجر شود.
وی ادامه داد: آنچه گفتم از منظر تاریخی بود. اجازه می‌خواهم از منظر جغرافیایی هم عرض کنم که افتخار این را دارم که در این خطّه، در خدمت شهروندانی هستم که سال‌های متمادی میزبان فرزندان ائمه علیهم السّلام بوده اند و به برکت حضور امامزادگان شریف و واجب التعظیم، پناهگاهی امن برای دغدغه‌مندان دانش و دغدغه‌مندان دین ورزی و مکتب اهل‌بیت(ع) محسوب می‌شود و امروز نیز به فرموده مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در قامت سومین حرم اهل‌بیت علیهم السّلام در ایران، همچنان حد تقاطع اندیشه‌ورزی و مباحث عقلی به حساب می‌آید و توانسته نقشی موثر در اندیشه‌ورزی دینی داشته باشد.
استاندار فارس، اظهار کرد: این نقش جغرافیایی از یک سو برخاسته از روحیه جستجوگر مردمان این سرزمین بوده است و از سوی دیگر ناشی از روحیه پذیرا، صلح طلب، مداراجو و مهمان نوازانه ای بوده است که در طول تاریخ بر روی دوستداران علم و ادب گشوده شده است و به برکت حضور امامزادگان شریف، فرصتی غنی برای اهل بحث و دانش فراهم ساخته است. امروز نیز افتخار داریم در این همایش میزبان بزرگوارانی از نقاط مختلف دنیا چه به صورت حضوری و چه به شکل وبیناری باشیم. امیدوارم ثمرات این حضورِ در کنار هم و در جوار حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ علیه السّلام در روشن نگه داشتن علم و حکمت و عقلانیت و تمدن‌سازی تبلّور یابد.
دکتر امیری، در بخش دیگری از سخنانش، پیرامون جایگاه شیراز گفت: شیراز دارالعلم ایران و پاسدار فرهنگ و ادب، به خصوص علوم عقلی و حکمت اسلامی است. علاوه برحافظ و سعدی که ستارگان درخشان آسمان شعر و ادب و عرفان هستند، در علوم عقلی هم در شیراز، علامه قطب الدین شیرازی، میر سیّد شریف جرجانی، علامه جلال الدین دوانی، میرغیاث الدین منصور دشتکی، قاضی بیضاوی، قاضی عضدالدین ایجی، میرصدرالدین محمد دشتکی، فاضل خفری و ملاصدرا را داریم. افتخار ما این است که ملا عبدالله بهابادی یزدی نیز تعلق به مکتب فلسفه شیراز دارد.
وی گفت: ملاعبدالله در محضر غیاث الدین منصور دشتکی، صاحب مدرسه منصوریه تحصیل کرده است. جلال الدین محمود شیرازی، استاد ملا عبدالله بهابادی بوده است. از جمله شاگردان ملا عبدالله بهابادی، بزرگانی مثل شیخ بهایی، فرزند شهید ثانی، نویسنده کتاب »معالم الاصول« و محمد عاملی، نویسنده کتاب »مدارک الاحکام« هستند.
استاندار فارس، اظهار کرد: ملا عبدالله بهابادی عمدتاً با کتاب حاشیه شناخته می‌شود؛ حاشیه‌ای که از متن آن یعنی کتاب «منطق تفتازانی» مشهورتر شده است؛ ملا عبدالله بهابادی در تفسیر، اصول، فقه، کلام، فلسفه و منطق، شهرت بسیار داشت.
وی با بیان اینکه ما در صدد این هستیم که مکتب علوم عقلی شیراز را مجدداً احیا کنیم، گفت: خوشبختانه ما در شیراز بزرگانی مثل میرزا شهاب الدین نیریزی شیرازی از شاگردان حکیم قمشه‌ای، میرزا عباس دارابی شیرازی از شاگردان حکیم سبزواری و محمد باقر اصطهباناتی از شاگردان حکیم قمشه‌ای را در علوم عقلی داریم. ملا عبدالله بهابادی یزدی الگو و نمونه‌ای است که به بهانه این نشست می‌توان مکتب فلسفه و علوم عقلی شیراز را مجدداً احیا نمود. دقت در شخصیت میرزا ملا عبدالله بهابادی یزدی، برای ما این دستاورد را دارد که ایشان شخصیتی جامع الاطراف در فقه، اصول، کلام، منطق و خدمات اجتماعی بوده است. ایشان استاد و معلمی شخصیت‌پرور بود.
دکتر امیری، با بیان اینکه ملا عبدالله به بحران جدایی عقل از فقه پایان داد، گفت: موضوعی که امروز به شدت جامعه ما به آن نیاز دارد و به شکلی مقدمه ایشان، منطق را مقدمه فقه و تدبیر ساخت. بنابراین در عصر حاضر بازخوانی و احیای میراث او برای نسل فعلی و آینده باید بازتولید شود. ضمن تشکر فراوان از همه دست‌اندرکاران و به ویژه دبیر علمی این همایش علمی، تقاضا دارم احیای جریان فکری ملا عبدالله، بعد از این همایش با جریان سازی در همه مناطق مقدور، آغاز گردد. نباید با تمام شدن این همایش کار را تمام شده فرض کنیم؛ بلکه پایان این همایش باید شروع یک جریان باشد، به گونه ای که علوم عقلی به عرصه زندگی مردم بازگردد. امیدوارم به ویژه منطق، یکی از سرفصل‌های درسی همه رشته‌های تحصیلی، در همه سطوح تحصیلی، قرار گیرد. امروز ما به شدت در اداره جامعه و در مناظرات علمی، به منطق و عقلانیت نیاز داریم.